นวัตกรรมอาหารแห่งโลกอนาคตที่เป็นมากกว่าความอร่อย

อาหารคือเรื่องพื้นฐานที่สุดของมนุษย์ที่เปลี่ยนรูปโฉมเรื่อยมาตามยุคสมัย จากเดิมที่เป็นแค่การเลี้ยงปากท้องเพื่อให้มีชีวิตรอด มาสู่ศิลปะการปรุงแบบต่าง ๆ เพื่อเพิ่มอรรถรสในการกิน และเมื่อพฤติกรรมของมนุษย์เปลี่ยนไป ต้องรีบเร่งขึ้นตามจังหวะโลก อาหารก็ต้องปรับเปลี่ยนอีกครั้งให้กินง่าย สะดวก รวดเร็วยิ่งกว่าเดิม

ในตอนนี้เรากำลังอยู่ในยุคที่โลกต้องเผชิญกับความท้าทายรอบด้านยิ่งกว่ายุคไหน ๆ จึงได้มีความพยายามในการนำเทคโนโลยีเข้ามาช่วยคิดค้นอาหารรูปแบบใหม่ ที่ตอบโจทย์ทั้งในด้านสิ่งแวดล้อม สุขภาพ และความยั่งยืน อาหารในอนาคตจึงไม่ได้แค่มอบความอิ่มอร่อยเท่านั้น แต่จะต้องช่วยแก้ปัญหาหรือปรับปรุงคุณภาพชีวิตของมนุษย์ให้ดีขึ้นได้ด้วย

มาดูกันว่า เทรนด์อาหารแห่งโลกอนาคตที่กำลังเป็นที่จับตามองอยู่ในขณะนี้จะมีอะไรน่าสนใจบ้าง

เนื้อฉ่ำ ๆ จากโปรตีนถั่วเหลือง

สายกินเจคงจะคุ้นเคยกับโปรตีนเกษตร เป็ดเทียม ไก่เทียม ที่นำมาใช้แทนเนื้อสัตว์ในช่วงถือศีลกันอยู่แล้ว แน่นอนว่าโปรตีนจากพืชไม่ใช่เรื่องใหม่ แต่ด้วยกระแสกลุ่มวีแกนที่กำลังบูมอยู่ทั่วโลกในขณะนี้ ก็ทำให้ตลาดผู้บริโภคอาหารมังสวิรัติยิ่งเติบโต ส่งผลให้มีการคิดค้นเทคโนโลยีใหม่ ๆ เพื่อพัฒนาอาหารมังสวิรัติให้อร่อยและหลากหลายมากขึ้น เอาใจมือใหม่ที่เพิ่งเริ่มหัดกินมังสวิรัติและยังโหยหารสสัมผัสของเนื้ออยู่

Plant-based Meat หรือเนื้อจากพืช คือเนื้อสัตว์ที่นำพืชมาผ่านกระบวนการแปรรูปจนมีสีและรสสัมผัสไม่ต่างจากเนื้อสัตว์จริง ๆ โดยมีหัวใจหลักอยู่ที่ สารฮีม (HEME) ซึ่งเป็นโมเลกุลที่ประกอบไปด้วยธาตุเหล็กที่พบได้ในเลือดของมนุษย์และสัตว์และทำให้เนื้อสัตว์มีสีชมพูแดง นอกจากนี้ฮีมยังพบได้ในถั่วเหลืองด้วย มันจึงกลายเป็นพระเอกที่ผู้ผลิตเนื้อแปรรูปจากพืชพยายามจะนำมาใช้เพื่อทำให้เนื้อจากพืชมีรสชาติเหมือนเนื้อสัตว์มากที่สุด งานนี้จึงอร่อยด้วยและยังปลอดภัยกับผู้บริโภคด้วย เพราะไม่ต้องไปเสี่ยงกับสารเร่งฮอร์โมนและแบคทีเรียปนเปื้อนจากโรงฆ่าสัตว์

โภชนาการเฉพาะบุคคล

สำหรับใครที่มีเงื่อนไขการกินที่ต่างไปจากคนปกติ ไม่ว่าจะด้วยปัญหาสุขภาพ หรือแม้แต่ความต้องการส่วนบุคคล การเลือกหาอาหารรับประทานในแต่ละมื้อคงเป็นเรื่องวุ่นวายไม่น้อย แนวคิด Personalized food หรือการจัดโภชนาการเฉพาะบุคคลจึงเป็นทางออกที่อุตสาหกรรมอาหารเริ่มให้ความสนใจมากขึ้นเรื่อยๆ เพื่อรองรับผู้บริโภคที่มีความต้องการพิเศษ ไม่ว่าจะเป็นอาหารลดน้ำตาล ลดเกลือ ลดแป้ง รวมไปถึงผู้บริโภคสายสุขภาพที่อยากลดความอ้วนด้วยการทานอาหารคีโต หรืออาหารพาเลโอ

เทคโนโลยีที่นำมาใช้ในด้านนี้ก็จะเป็นเทคโนโลยีที่ช่วยเจาะลึกสุขภาพของผู้บริโภคแต่ละคน อย่างการวัดค่าเลือด ความดัน ไปจนถึงการเก็บข้อมูลระดับพันธุกรรม เพื่อจัดมื้ออาหารให้เฉพาะเจาะจงกับความต้องการของคนนั้น ๆ จริง ๆ ซึ่งการนำโภชนพันธุศาสตร์มาใช้ในการจัดอาหารแบบนี้ก็เป็นเทคนิคที่ใช้ในวงการกีฬามาระยะหนึ่งแล้ว

อาหารเพื่อการชะลอวัย

ปัจจุบันหากเราเปิดตู้แช่เย็นในร้านสะดวกซื้อก็คงจะเห็นว่าน้ำเปล่าสุดแสนธรรมดาและไม่น่าจะมีอะไรแปลกใหม่ได้นอกจากฟังก์ชั่นพื้นฐานในการดับกระหาย ในตอนนี้กลับมีหลากหลายจนเลือกไม่ถูก ทั้งน้ำเติมวิตามิน น้ำเติมคอลลาเจน น้ำเติมไฟเบอร์ และอื่น ๆ อีกมากมาย ที่ล้วนการันตีว่าดื่มแล้วสุขภาพดี ผิวสวยใส

เทรนด์อาหารเพื่อความงามและการชะลอวัยนั้นมีมาแล้วระยะหนึ่ง และมีแนวโน้มว่าจะบูมเพิ่มขึ้นไปอีก เนื่องจากกลุ่มประชากรรุ่นใหม่เริ่มใส่ใจสุขภาพและความงามเพิ่มมากขึ้น จึงเป็นโอกาสที่ดีของผู้ประกอบการในการคิดค้นวิจัยลูกเล่นใหม่ๆ เพื่อตอบโจทย์ของผู้บริโภค แต่ในขณะเดียวกันผู้บริโภคเองก็ต้องมีวิจารณญาณในการเลือกซื้อด้วยเช่นกันว่า สารอาหารชื่อแปลก ๆ ที่สินค้าเคลมสรรพคุณเอาไว้ เป็นนวัตกรรมที่เชื่อถือได้จริง ๆ หรือเป็นเพียงกลยุทธ์ทางการตลาดกันแน่

ติดตามการเดินทางของอาหารจากฟาร์มถึงมือเรา

ผู้บริโภคยุคใหม่ให้ความใส่ใจกับที่มาที่ไปของอาหารมากขึ้น ไม่จะเป็นทั้งด้านความปลอดภัยต่อสุขภาพ ความเป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม และความเป็นธรรมต่อสวัสดิภาพแรงงานและสัตว์ ผู้ประกอบการในอุตสาหกรรมอาหารจึงต้องพัฒนาระบบการผลิตและขนส่งที่โปร่งใสและเอื้อต่อการตรวจสอบสินค้าอาหารย้อนกลับมายังต้นทางได้ และมีการติดฉลากเพื่อแสดงข้อมูลต่าง ๆ เช่น โภชนาการ แหล่งผลิต ผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อม และการไม่ทารุณสัตว์

เทคโนโลยีที่จะเข้ามามีบทบาทในการตรวจสอบเหล่านี้ มีทั้งการใช้บล็อกเชนเพื่อบันทึกข้อมูลแหล่งที่มาผลิตภัณฑ์ รวมถึงการใช้ QR Code เพื่อให้ผู้บริโภคสามารถตรวจสอบข้อมูลย้อนกลับจากฉลากสินค้าได้ ซึ่งการนำเทคโนโลยีมาช่วยวางระบบแบบนี้ยังเป็นประโยชน์ในกรณีที่เกิดโรคระบาดในสัตว์ ทำให้ตรวจสอบสินค้าที่ปนเปื้อนได้รวดเร็ว และตัดวงจรโรคระบาดได้ไวขึ้นด้วย

ดูแลโลกอย่างยั่งยืนด้วยการลดขยะอาหาร

ในแต่ละวันทั่วโลก มีอาหารเหลือทิ้งในซุปเปอร์มาร์เก็ตจำนวนมหาศาลในระดับที่น่าตกใจ ซึ่งนี่ไม่ได้เป็นปัญหาเพียงแค่เพราะความน่าเสียดาย แต่มันหมายถึงต้นทุนทางสิ่งแวดล้อมของโลกใบนี้ที่ได้สูญเสียไปแล้วก่อนที่อาหารจะมาถึงชั้นวางในห้าง

จากแนวคิดที่เน้นความต้องการของผู้บริโภคเป็นศูนย์กลาง อุตสาหกรรมอาหารได้หันมาสู่แนวทางการจัดการอาหารที่แคร์โลกมากขึ้น ซูเปอร์มาร์เก็ตหลายแห่งทั่วโลกพยายามหาทางแก้ไขปัญหานี้ด้วยการร่วมมือกับชุมชน อย่างห้างเทสโก้ในอังกฤษที่ตั้งองค์กรการกุศลขึ้นมาในชื่อ Fareshare โดยในแต่ละวันผู้จัดการห้างในเครือของเทสโก้จะบันทึกข้อมูลอาหารเหลือลงในแอปพลิเคชั่น FoodCloud เพื่อเพื่อนำวัตถุดิบอาหารคุณภาพดีที่อาจจะไม่สวยพอที่จะอยู่บนชั้นวางแต่ยังคุณภาพดีอยู่ ส่งไปผลิตเป็นอาหารเพื่อผู้ยากไร้ได้บรรเทาความหิว วิธีการนี้นอกจากจะทำให้เทสโก้สามารถลดอาหารเหลือทิ้งเพียงแค่ 1% แล้ว ยังเป็นการช่วยเหลือสังคมรอบข้างได้อีกด้วย

Facebook: NIAAcademyTH